Z wynikami DNA otrzymujemy listę osób, z którymi jesteśmy spokrewnieni. W zależności od firmy, w której wykonaliśmy test, dopasowania te będą przedstawione w dwóch jednostkach – centymorganach (cM) lub procentach.
Centymorgan to jednostka miary wspólnego DNA. Pomyślmy o nim jak o centymetrze 1
Wyobraźmy sobie, że nasze DNA to długa miarka, która ma 7000 centymetrów. 3500 centymetrów tej “linijki” odziedziczyliśmy po matce i 3500 centymetrów po ojcu.
Adekwatnie możemy myśleć o centymorganach. Zasada jest taka, że im więcej centymorganów z kimś dzielimy, tym bliżej jesteśmy z tą osobą spokrewnieni.
Suma długości naszych chromosomów to około 7000 centymorganów2 (cM).
Z rodzicem dzielimy około 3500 cM, z babcią/dziadkiem ok. 1750 cM, z kuzynem drugiego stopnia (wspólni pradziadkowie), około 230 cM.
Na poniższej tablicy pokrewieństwa widzimy, ile średnio cM dzielimy z poszczególnymi krewnymi. Z kuzynem I stopnia dzielimy ok. 866cM, z kuzynem II stopnia ok. 229cM. Opierając się na tym, ile mamy z kimś centymorganów wspólnego DNA, przewidujemy, jakie może być nasze pokrewieństwo.
Zdarza się, że nasze rodzeństwo będzie dzieliło z krewnym inne ilości wspólnego DNA niż my sami. Dzieje się tak dlatego, że DNA jest dziedziczone losowo, więc rodzeństwo może dzielić mniej lub więcej DNA z tym samym krewnym.
Ilość centymorganów powie nam, ile DNA dzielimy z krewnym. Jednak, jak widzisz na tablicy pokrewieństwa w cM, wiele relacji może dzielić ze sobą tę samą ilość DNA. Na grafice po lewej zaznaczone są najbardziej prawdopodobne możliwości dla matcha na poziomie 850cM.
Taki wynik mieści się w przedziale pasującym zarówno do:
- pradziadka (szary prostokąt),
- stryjecznego dziadka (zielony),
- kuzyna I stopni (żółty),
- syna siostrzenicy/bratanka (fioletowy).
Jak zawęzić możliwe stopnie pokrewieństwa? Pomoże nam w tym przybliżony wiek osoby, który wskaże, które relacje możemy wykluczyć. To znaczy, że jeśli badana osoba ma 40 lat i ma wynik 850cM z osobą w wieku około 80 lat, to wykluczamy, że 80-latek jest dzieckiem siostrzenicy/bratanka, a także wykluczamy raczej, że jest kuzynem I stopnia. Dobrze jest jednak przeanalizować roczniki, w których rodziły się poprzednie pokolenia, by sprawdzić, czy nie ma tam przesunięcia pokoleń (gdy w jednej rodzinie dzieci rodziły się wcześnie, a w drugiej późno i wychodzi na to, że np. nasz wujek jest w tym samym wieku co my).
Ilośc centymorganów, jaką dzielimy z naszymi matchami pomaga rozwikłać zagadkę, w jaki sposób możemy być z daną osobą spokrewnieni. Wysyłając wiadomość do naszych genetycznych krewnych, im więcej informacji im przekażemy, tym większa szansa, że otrzymamy odpowiedź i razem znajdziemy wspólnego przodka.
W artykule Jak określić pokrewieństwo z ilości wspólnego DNA? Narzędzie shared cM Project, przedstawiam pomocne narzędzie służące do określania stopnia pokrewieństwa.
- Zwróćmy uwagę również na to, że centymorgan (cM) ma bardzo podobny skrót do centymetra (cm), tylko skrót centymorgana piszemy z wielkim “M”.
- https://genetics.thetech.org/ask-a-geneticist/centimorgans-vs-shared-segments